Metody nauczania

  • Dobre metodyczne nawyki: małe kroki, wielkie zmiany.

    Nawyki metodyczne odgrywają kluczową rolę w naszym nauczycielskim życiu. Są to automatyczne zachowania w klasie, które wykonujemy często bez większego zastanowienia. Mogą one mieć ogromny wpływ na naszą produktywność, relacje z klasą oraz ogólny dobrostan.
  • Tego nie rób na lekcji!

    Dziś kilka krótkich rad metodycznych, proste zasady – czego nie robić 🙂
     
    Nie graj w grę, w której pracuje tylko jeden uczeń w grupie a jej organizacja (rozdanie kart, rozłożenie pomocy, instrukcje) zajmuje kilka minut. To strata czasu!
     
    Nie graj w gry, których wartość językowa polega na długim oczekiwaniu na to, aż ktoś zgadnie jedno słowo.
     
    Nie zadawaj zbyt często pytań zamkniętych (po polsku rozpoczynających się słowem “Czy…”). Uczeń może na nie odpowiedzieć jednym krótkim “tak” lub “nie”.
     
    Nie korzystaj ze wszystkich narzędzi internetowych dostępnych na rynku. Wybierz dwa-trzy, które lubisz i które służą rozwojowi językowemu Twoich uczniów. 
     
    Nie oczekuj, że uczeń zrobi coś sam na poziomie, którego oczekujesz, jeżeli nie dasz mu dobrych instrukcji. 
     
    Nigdy nie ucz słów w izolacji, zawsze w otoczeniu innych słów i kontekście gramatycznym.
     
    A jeżeli potrzebujesz takich rad więcej, zainteresuj się moim poradnikiem Metodyczne SOS Luizy. Znajdziesz tam aż 100 rozdziałów z praktycznymi poradami metodycznymi.

  • Jak pracować z celami SMART na lekcji języka obcego?

    Dzisiaj napisze parę słów na temat pracy z celami SMART na kursie językowym.
     
    Cel jest jak kompas, który naprowadza nas na właściwy kurs w naszej nauce. – musi być! Wiem, że wielu nauczycieli ma z tym problem i kwestionuje zasadność wyznaczania celów – ja nie! Zdecydowanie bardzo w nie wierzę – w klasie, w życiu, w szkole, w biznesie – wszędzie.
     
    Jednakże, aby nasze cele były skuteczne i osiągalne, muszą być konkretne, mierzalne, osiągalne, istotne oraz określone czasowo – dlatego pomyślcie o stosowaniu podejścia SMART.
     
    Jak pracować z celami SMART na lekcji?
    1. Konkretne (Specific): Wybierz konkretny obszar, który chcesz poprawić w nauce języka. Na przykład: „Chcę poprawić umiejętności (swoje / uczniów) w rozmowie o pracę (job interview) „.
    2. Mierzalne (Measurable): Określamy wspólnie sposoby, w jaki będziesz mierzyć postępy w osiągnięciu celu. Może to być np. liczba przygotowanych pytań i odpowiedzi w trakcie takiej rozmów, które opanujesz, ilość czasów, które poprawnie użyjesz w tych odpowiedziach, liczba godzin tygodniowo poświęconych na przygotowanie tych materiałów.
    3. Osiągalne (Achievable): Upewniamy się, że cel jest realistyczny i osiągalny w określonym czasie. Zadając pytanie uczniowi: „Czy masz wystarczająco dużo czasu i zasobów, aby osiągnąć ten cel? Kiedy dokładnie to zrobisz? Zaplanuj teraz”.
    4. Istotne (Relevant): Sprawdź, czy cel ma sens w kontekście długoterminowych planów ucznia i potrzeb związanych z jego nauką języka. Czy poprawa umiejętności w tym konkretnym obszarze przyczyni się do osiągnięcia celów? Czy to jest ważne dla ucznia? Cel musi byc Wasz wspólny a nie tylko Twój.
    5. Określony czasowo (Time-bound): Ustal termin wykonania celu. Na przykład: „Chcę poprawić te umiejętności do końca maja”.Wtedy na ostatniej lekcji w maju weryfikujecie je robiąc na przykład symulację rozmowy.
    Kolejny przykład:
    Cel: „Chcę poprawić swoje zrozumienie i stosowanie złożonych struktur gramatycznych w języku hiszpańskim.
     
    1. Konkretne (Specific): Zidentyfikuj konkretne obszary gramatyczne, na których uczeń chce się skupić, na przykład, zdania podrzędne, konstrukcje czasowe, tryb przypuszczający, itp.
    2. Mierzalne (Measurable): Zaproponuj, że codziennie będziesz dawać mu materiał na 15 minut nauk ii praktyki złożonych struktur gramatycznych. Mierz postęp poprzez zdolność do poprawnego stosowania tych struktur w zdaniach i tekstach.
    3. Osiągalne (Achievable): Upewnij się, że wybierasz materiały do nauki, które odpowiadają obecnemu poziomowi językowemu ucznia.
    4. Istotne (Relevant): Upewnij się, że ten cel jest celem zarówno Twoim jak i ważnym dla ucznia. To musi być przede wszystkim jego / jej cel – związane z Twoimi celami zawodowymi, podróżniczymi, czy może osobistymi ambicjami.
    5. Określony czasowo (Time-bound): Ustal, że osiągniecie ten cel w ciągu dwóch miesięcy. Na przykład: „Chcę poprawić swoje zrozumienie i stosowanie złożonych struktur gramatycznych w języku hiszpańskim do końca maja.”. Już wiesz, kiedy zweryfikujesz, czy cel został osiągnięty.
    Praca z celami SMART może naprawdę pomóc Wam w efektywnym planowaniu i osiąganiu sukcesów w nauce języka uczniów. Definiujcie cele, działajcie konsekwentnie i świętujcie każdy krok w kierunku ich osiągnięcia!
     
    A jeżeli podobają Ci się takie rady, zapoznaj się z moim e-poradnikiem „Metodyczne SOS Luizy”.
  • Ankiety satysfakcji uczniów: czego nie robić

    Badanie satysfakcji uczniów to kluczowy element w doskonaleniu swojej działalności edukacyjnej. Jednakże, jak pokazuje praktyka, istnieją pewne pułapki, których należy unikać, aby ankietowanie było skuteczne i przynosiło wartość. Oto kilka rzeczy, których nie powinno się robić:

    1. Nie wyciągaj średniej z małej próby statystycznej
    : Podstawą skutecznego badania jest odpowiednia reprezentatywność próby. Wyciąganie średniej z bardzo małej grupy, na przykład czterech osób, może prowadzić do błędnych wniosków. Pamiętaj, aby zapewnić odpowiednią liczbę uczestników, aby wyniki były wiarygodne.
    1. 2. Nie przeprowadzaj ankiet na koniec semestru: Czas jest kluczowym czynnikiem. Pytanie klientów o opinię na temat usług po ich zakończeniu może okazać się nieskuteczne, ponieważ nie daje możliwości na bieżącą poprawę. Zamiast tego, przeprowadź ankietę wcześniej, na przykład w pierwszym lub drugim miesiącu działalności, abyś miał czas na wprowadzenie ewentualnych zmian i dostosowanie się do potrzeb klientów.
    2. 3. Nie ograniczaj się tylko do jednego badania: Satysfakcja klientów to proces dynamiczny. Zamiast polegać tylko na jednym badaniu, przeprowadź je regularnie, aby monitorować zmiany i ewentualnie reagować na potrzeby klientów. Powtarzające się badania pozwolą ci lepiej zrozumieć oczekiwania i preferencje klientów oraz skuteczniej dostosować swoje działania.
    Podsumowując, aby uzyskać rzetelne i wartościowe wyniki z ankiet satysfakcji klientów, unikaj wymienionych błędów i daj sobie szansę na ciągłą poprawę. Pamiętaj, że badanie opinii klientów to nie tylko narzędzie do oceny, ale przede wszystkim do działania i doskonalenia swojej działalności.
  • Edukuj rodzica

    Rodzic to nie metodyk – ważny temat dotyczący naszej pracy z rodzicami naszych uczniów. Wiemy, że rodzice mają swoje własne przekonania i doświadczenia, ale często nie posiadają specjalistycznej wiedzy w zakresie metodyki nauczania języków obcych. To my, jako wykwalifikowani nauczyciele, mamy obowiązek edukować rodziców i informować ich o tym, dlaczego stosujemy określone metody nauki.
     
    Dlaczego więc warto zatrzymać się na chwilę w korytarzu i wyjaśnić rodzicom, co działo się dzisiaj na lekcji? Ponieważ otwarta komunikacja z rodzicami jest kluczowa dla budowania zaufania i zrozumienia. Wyjaśnienie, dlaczego uczyliśmy w określony sposób, pomaga rodzicom lepiej zrozumieć naszą pracę i zaangażować się w edukację swoich dzieci.
     
    Jednym ze sposobów na budowanie tej komunikacji i zaufania jest zaproszenie rodziców na lekcję pokazową. Otwierając drzwi naszych klas, dajemy rodzicom możliwość zobaczenia, jak pracujemy i dlaczego stosujemy określone metody. To świetna okazja, aby pokazać naszą zaangażowaną pracę i odpowiedzieć na ewentualne pytania czy wątpliwości.
     
    Pamiętajmy, że naszym obowiązkiem jako nauczycieli jest nie tylko uczyć, ale także edukować rodziców. Mogą oni mieć pretensje czy pytania dotyczące naszej pracy, ale naszym zadaniem jest wyjaśnienie, dlaczego pracujemy tak, a nie inaczej. Otwarta komunikacja i współpraca z rodzicami są kluczowe dla sukcesu naszych uczniów.
     
    Dlatego zachęcamy Was wszystkich do aktywnego angażowania się w edukację rodziców naszych uczniów. Wspólnie możemy stworzyć jeszcze lepsze warunki do nauki języków obcych i wspierać rozwój naszych podopiecznych.

    Więcej takich porad znajdziesz tutaj:

  • Czytanie i słuchanie – a gdyby tak trochę inaczej?

    Oglądając lekcje nauczycieli często mam wrażenie, że dla dobra uczniów, potrzeba trochę różnicować sposoby na zadania po czytaniu i słuchaniu.
     
    Skupmy się na różnicowaniu zadań po czytaniu i słuchaniu, aby wzbogacić  proces sprawdzania zrozumienia materiału przez uczniów. Często standardowe metody oceniania mogą być monotonne, to może też wpływać na brak motywacji uczniów. Oto kilka alternatywnych sposobów, które nie tylko sprawdzą zrozumienie, ale także rozwiną  umiejętności językowe Twoich uczniów.
     
    1. 1. Podsumowanie tekstu: Poproś uczniów o stworzenie krótkiego podsumowania tekstu w formie trzech, pięciu lub siedmiu zdań. To ćwiczenie angażuje myślenie wyższe i sprzyja głębszemu przyswajaniu informacji z tekstu.
    2. 2. Alternatywny tytuł: Zwróć uwagę na proces syntezy w myśleniu Twoich uczniów, kiedy prosisz ich o nadanie alternatywnego tytułu tekstu. To zadanie wymaga głębszego zrozumienia treści i rozwija kreatywne myślenie.
    3. 3. Zadania w parach: Najpierw poproś uczniów o samodzielne stworzenie pytań sprawdzających zrozumienie tekstu a następnie o wymianę stworzonych pytań z inną parą – i odpowiedzenie na nie. To nie tylko sprawdza zrozumienie, ale również rozwija umiejętność formułowania logicznych pytań.
    4. 4. Wybór najważniejszych elementów: Zadaj uczniom zadanie polegające na wyborze  najważniejszego zdania w tekście. To ćwiczenie rozwija umiejętność analizy i uzasadniania decyzji.
    5. 5. Przepisanie tekstu: Poproś uczniów o przepisanie fragmentu tekstu na poziomie podstawowym lub przekształcenie go w inny rodzaj wypowiedzi, na przykład  list formalny czy e-mail. To zadanie rozwija umiejętności przetwarzania informacji i wykorzystania języka w sposób kreatywny.
     
    Moje rady:
     
    1. Różne metody: Eksperymentuj z różnymi metodami, aby znaleźć te, które najlepiej pasują do Twoich uczniów.
    2. Dostosowanie: Dostosuj zadania do poziomu zrozumienia i umiejętności językowych swojej klasy.
    3. Autorskie podejście: Zachęcaj do szukania indywidualnego podejścia do zadań i autorskich, oryginalnych odpowiedzi –  to może zwiększyć ich zaangażowanie.
     
    A jeżeli takie rady Ci się podobają znajdziesz ich setki w mojej książce Metodyczne SOS.
  • Nauczyciel czy uczeń – kto tu jest ważniejszy?

    W tym wpisie pokażę Ci dwa główne podejścia do prowadzenia zajęć: 

    1. klasa z uczniem w centrum; 
    2. klasa z nauczycielem w centrum. 
     
    Obie strategie mają istotny wpływ na dynamikę klasy oraz nauczanie języka obcego. Jest to temat wart uwagi, zwłaszcza dla nauczycieli, którzy pragną doskonalić swoje metody nauczania i poszerzyć horyzonty własnej  praktyki edukacyjnej.
     
    Klasa z nauczycielem w centrum to dość tradycyjny model nauczania, w którym nauczyciel jest centralną postacią w klasie. To on  decyduje o treści lekcji, prowadzi dyskusję, tłumaczy oraz podejmuje większość decyzji dotyczących zajęć. W trakcie ich trwania pełni kluczową rolę, kontrolując przebieg lekcji i aktywność uczniów. 
     
    Klasa z uczniem w centrum to bardziej nowoczesny model nauczania, w którym uczeń jest w centrum uwagi. Ta metoda zakłada, że uczniowie biorą aktywny udział w procesie nauczania, podejmują decyzje i angażują się w samodzielną pracę. Nauczyciel staje się bardziej menedżerem, wspierającym uczniów w ich własnym procesie uczenia się. Ta strategia kładzie nacisk na rozwijanie samodzielności, odpowiedzialności i zaangażowania uczniów.
     
    Jeżeli takie tematy są Ci bliskie i chcesz dostać jeszcze 99 innych porad na temat nauczania, zainteresuj się moja kurso-książką „Metodyczne SOS”.
  • Test jednokrotnego wyboru? No nie wiem…

    Testy jednokrotnego wyboru są popularnym narzędziem w ocenianiu i diagnostyce, ale w nauce języków obcych mają swoje ograniczenia. Oto kilka powodów, dlaczego nie zawsze są najlepszym wyborem:
    1.  
    2. 1. Płytkie zrozumienie: Testy jednokrotnego wyboru często mierzą jedynie powierzchniowe zrozumienie materiału. Odpowiedzi są ograniczone do wyboru spośród dostępnych opcji, co nie pozwala na pełne wyrażenie wiedzy.
      2. Brak kontekstu: W nauce języków obcych ważne jest zrozumienie kontekstu. Testy jednokrotnego wyboru nie pozwalają na analizę kontekstu zdania czy sytuacji, co jest istotne w komunikacji.
    3. 3. Brak umiejętności produkcyjnych: Testy jednokrotnego wyboru nie sprawdzają umiejętności produkcyjnych, takich jak pisanie czy mówienie. Nauka języka wymaga nie tylko rozumienia, ale także aktywnego wykorzystywania go.
    4. 4. Ograniczone zastosowanie: Testy jednokrotnego wyboru nie są odpowiednie do oceny kreatywności, spontaniczności czy zdolności do improwizacji w języku obcym.
    5. 5. Błędy wynikające z przypadku: Czasem uczestnik może wybrać poprawną odpowiedź przypadkowo lub na podstawie intuicji, co może wpłynąć na wynik.
    Warto stosować różnorodne metody oceny, takie jak testy pisemne, ustne, projekty czy zadania praktyczne, aby uzyskać pełniejszy obraz umiejętności językowych ucznia.
     
    Jeśli potrzebujesz więcej takich rad, zerknij do mojej książki Metodyczne SOS. Znajdziesz tam aż 100 rozdziałów na temat nauczania i testowania.
  • Ratunku! Dlaczego atmosfera w tej klasie jest delikatnie mówiąc “niespecjalna”?

    Panowanie nad dobrą atmosferą w klasie to element skutecznego nauczania. Niezależnie od wieku uczniów, z którymi pracujemy, dobrze zorganizowana i przyjazna atmosfera odgrywa ogromną rolę. Dlaczego? Istnieje bowiem silna zależność między atmosferą a dwoma hormonami, które są produkowane w naszym ciele – kortyzolem i dopaminą. Kortyzol zwany jest hormonem stresu, który blokuje procesy kognitywne i poznawcze – stąd tak ważne jest,    aby uczniowie nie byli w klasie zestresowani, aby czuli się komfortowo. Drugi hormon, dopamina, to hormon szczęścia – jej poziom podnosi się w mózgach uczniów, gdy są zadowoleni, osiągają sukcesy, są chwaleni, a atmosfera jest pozytywna i przyjazna – do tego trzeba więc dążyć, by lekcje były skuteczne: ograniczamy produkcję kortyzolu, podnosimy produkcję dopaminy. 
     
    Praktyczne rady: 
     
    1. Jasność celów: Aby stworzyć dobrą atmosferę w klasie, warto postawić na jasność celów. Uczniowie powinni mieć wyraźne wyobrażenie o celach lekcyjnych, to bowiem wpływa na ich motywację i zaangażowanie w naukę. Nauczyciel powinien również zapewnić uczniom jasne wyobrażenie o wymaganiach stawianych podczas oceniania, a także traktować ich uczciwie i sprawiedliwie.
     
    2. Traktowanie uczniów jako jednostek indywidualnych: Kolejną skuteczną techniką jest traktowanie każdego ucznia jako jednostki indywidualnej. Pochylenie się nad zainteresowaniami i umiejętnościami każdego ucznia tworzy warunki do wzajemnego poznawania się i akceptacji. Warto zapamiętywać pozytywne cechy i osiągnięcia uczniów (może gdzieś je sobie zapisywać?) oraz rozwijać empatię w grupie i klasie. To wszystko przyczynia się do budowania pozytywnej atmosfery.
     
    3. Unikanie sarkazmu: Unikanie sarkazmu to kolejny ważny element zachowania nauczyciela. Bądź świadomy swojego języka ciała – nauczyciele powinni zwracać uwagę na swoje gesty i mimikę, aby uniknąć przypadkowego wysłania nieodpowiedniego sygnału uczniom. Zwracaj uwagę na ton głosu: mów jasnym i spokojnym tonem. Unikaj ironii i sarkazmu, ponieważ mogą one być źle odebrane przez uczniów i dać przyzwolenie grupie na podobne zachowania – pamiętaj, że przykład idzie z góry. Bądź pozytywny. Nauczyciele powinni starać się być pozytywni i zachęcający, aby uczniowie czuli się bezpiecznie i komfortowo w klasie.
     
    4. Poprawne ocenianie pracy uczniów: Umiejętność poprawnego oceniania pracy uczniów jest niezwykle istotna. Korekta powinna być przeprowadzane w odpowiednim momencie i być konstruktywna oraz pomocna dla ucznia. Skup się na wskazaniu konkretnych błędów i zaproponowaniu sposobów ich poprawy. Docenianie nawet najmniejszych postępów ucznia również jest ważne, ponieważ motywuje go do dalszej pracy i rozwoju.
     
    Pracujmy nad budowaniem pozytywnej atmosfery w klasie, a zobaczymy, jak wpływa to korzystnie na proces nauczania i wyniki naszych uczniów.
     
    TEGO NIE RÓB! 
    Nie bądź sarkastyczny/a i ironiczny/a w stosunku do uczniów.  
     
    Zadanie. 
    A jaki Ty masz pomysł na dobrą atmosferę w klasie?
  • Ratunku! Co mam zrobić, moi uczniowie chcą tylko mówić?

    Też mi problem – pomyślą niektórzy z Was. 
     
    Dla części osób czytających ten poradnik to pytanie w ogóle nie jest problemem, bo takich uczniów po prostu nie macie. Wręcz przeciwnie, trzeba ich wyciągać do mówienia i zachęcać do aktywności. Natomiast bywa tak, że mamy uczniów, którzy chcą wyłącznie mówić. Najczęściej są to uczniowie dorośli lub młodzi dorośli, często na zajęciach indywidualnych. Ich poziom języka obcego jest na tyle rozwinięty, że na prawie każdy temat są w stanie porozmawiać (poziom B1, mocniejszy B1, czasami B2, a czasami wyższy). Chcą tylko i wyłącznie mówić, mówić, mówić, mówić, mówić… No i można się zastanowić, w czym właściwie jest problem. Czy taki uczeń to nie czyste złoto? 
     
    Czy to jest problem, czy to nie jest problem? Przecież uczymy się języka głównie po to, aby mówić. Hmmm, czy na pewno? 
     
    • Uczymy się języka po to, żeby rozumieć ze słuchu to, co do nas jest mówione. Czasami przez drugiego człowieka, czasami w telewizji, czasami w radiu, czasami na dworcu, czasami na lotnisku.
    • Uczymy się języka po to, aby funkcjonować również w takim świecie, gdy czasami jesteśmy  zmuszeni coś zapisać.
    • Czasami musimy również coś w tym języku przeczytać. 
    Poprawa gramatyki, rozwijanie słownictwa i innych umiejętności językowych są również niezwykle istotne. Najważniejsze jest oczywiście mówienie, ale nie należy zapominać o pracy nad pozostałymi umiejętnościami. 
     
    Jak skonstruować lekcję, żeby pomóc uczniowi rozwijać inne umiejętności niż tylko mówienie?
     
    Praktyczne rady:
     
    1. Ustal realistyczne cele nauczania: Kiedy masz ucznia, który uwielbia mówić, zacznij od wyznaczenia realistycznych celów nauczania. Zamiast próbować całkowicie zahamować jego potrzebę mówienia (nie ma  takiej potrzeby), negocjuj z nim lub z nią. Postaraj się osiągnąć umowny bilans między mówieniem a innymi umiejętnościami. Zaproponuj uczniowi, że na każdej lekcji będziecie rozmawiać przez około 70% czasu, pozostawiając pozostałe 30% na inne działania.
     
    2. Wdrażaj różnorodne ćwiczenia językowe: Rozważ wprowadzenie różnorodnych ćwiczeń językowych, które pozwolą na rozwijanie słuchania, czytania i pisania. Na przykład, przeprowadź krótkie zadania ze słuchaniem, zapisywaniem notatek lub czytaniem tekstów, a następnie omów je z uczniami.
     
    Możesz także stworzyć zadania, które wymagają od uczniów zastosowania gramatyki i słownictwa w konkretnym kontekście. To pozwoli im na bardziej wszechstronne wykorzystanie języka.
     
    3. Postaraj się zrozumieć motywację ucznia: Pamiętaj, że uczniowie, którzy chcą tylko mówić, mogą unikać innych umiejętności, ponieważ czują się w nich mniej pewnie. Dlatego istotne jest, aby zrozumieć ich motywację i wskazać, dlaczego rozwijanie innych umiejętności jest równie istotne.
     
    Wyjaśnij, że rozwijanie słuchania, czytania i pisania jest kluczowe dla rozwijania ich umiejętności komunikacyjnych. To pozwoli Twoim uczniom zrozumieć język w kontekście i dzięki temu pozyskać większą pewność siebie w różnych sytuacjach życia codziennego.
     
    TEGO NIE RÓB! 
     
    Nie prowadź lekcji typu “pogaduchy”!
     
    Zadanie.  
     
    Czy ten temat jest dla Ciebie ciekawy? Czy ten problem występuje u któregoś z Twoich uczniów? Jak sobie z nim radzisz? Co dodać do mojej listy praktycznych porad?
     
    Jeżeli interesują Cię podobne metodyczne treści, wpisz się na listę osób zainteresowanych moim nowym projektem „Metodyczne Combo” – szczegóły dla zainteresowanych już 9.01. Zapisz się w formularzu poniżej, a otrzymasz informacje o projekcie.